De tijdlijn van Breakin' Rotterdam
De Tour
In deze tour nemen we je mee langs de tijdlijn van de ontwikkeling van de Rotterdamse Breakscene. We beginnen met de jaren 80 en eindigen in het nu. Deze tijdlijn mag worden aangevuld! Laat een comment achter onderaan deze pagina of stuur een mailtje naar breakin@digitup.nl
Volg de tour
Benieuwd naar een bepaalde era? Gebruik de snelbuttons hieronder om er snel toe te scrollen.
In 1979 maakt Rotterdam voor het eerst kennis met breaking. De dansstijl – ook wel breakdance of b-boying/b-girling genoemd – was enkele jaren eerder opgekomen in de achterbuurten van New York, samen met rap, dj-ing en graffiti. Samen komen deze kunstvormen bekend te staan als de vier elementen van hiphop.
Jaren '80
Hoe kwam break in Rotterdam?
Jonge Rotterdammers kijken gefascineerd naar hiphopfilms als Beat Street (1984) en Wild Style (1982) en videoclips waarin breakdancemoves te zien zijn, waaronder Hey You van Rock Steady Crew en All Night Long van Lionel Richie. Hiphop brengt iets nieuws in dans, muziek en mode, waar Rotterdammers van kleur zich in kunnen herkennen.
Edson Themen is de allereerste b-boy in Rotterdam. Hij komt ermee in aanraking dankzij een vriend van zijn broer, die destijds op de Amerikaanse legerbasis in Soesterberg werkte.
Jaren ’80 De begindagen
Lees meer over de begindagen van break in Rotterdam in dit artikel.
Edson Themen
Edson Themen was de allereerste B-Boy in Rotterdam. Hij kwam in 1979 voor het eerst aanraking met breaking door een vriend van zijn broer en die vriend had het van de Amerikaanse militairen opgepikt die op de Amerikaanse legerbasis werkte. De zestienjarige Edson was direct gefascineerd door de bewegingen en de dansmoves en begon toen zelf te oefenen met boogie, popping en robotics
Nu en Dan toont videoclips van AVRO’s wekelijkse muziekprogramma Toppop waarin breakdancemoves te zien zijn, waaronder ‘Hey You’ van Rock Steady Crew
Paulo Nunes 'Spider'
Paulo begint 1983 met breaken en geldt in de beginjaren als één van de meest roemruchte b-boys van Rotterdam. Hij werd niet alleen de eerste wereldkampioen breakdance van Nederlandse bodem, maar was ook grondlegger van de airtwist (ook wel airflare). Paulo was een van de b-boys die bleef trainen na de hype in jaren ‘80 en de scene weer nieuw leven in blies in de loop van de jaren ’90.
De Koepels
Nieuwe moves kregen we door te kijken naar andere dansers, heel veel kungfu films, acrobatische moves en gewoon zelf verzonnen bewegingen.
Ik zie nu bewegingen die ik heb gedaan en de nieuwe generatie naar een ander niveau heeft gebracht.
Carlos Rocha ‘Cosmic Head’
Als Carlos in 1980 begint met breaken wordt hij al snel member van de crew MC Rockers uit Rotterdam-Zuid. Hij valt op door zijn dynamische moves, rhytmische stijl en funky outfits. In de jaren 2000 krijgt hij een nieuwe b-boy naam ‘Rhythmmatic’, passend bij zijn huidige manier van dansen met meer focus op stijl en muzikaliteit. Carlos is nog steeds een belangrijk onderdeel van de scene, hij is naast danser ook docent, coach en jurylid.
Mijn mooiste herinnering is de grootste battle ooit tussen mijn crew de MC Rockers (R’dam-Zuid) met de Spiders (Gouda) tegen de Dynamic Rockers (R’dam/A’dam) met Streetkids (R’dam).
Jaren '90
(Don’t) call it a comeback
Begin jaren negentig is breakdance in Rotterdam, net zoals in de rest van Nederland, naar de achtergrond verdwenen. Toch zijn er in de luwte nog een aantal dansers actief. Carlos Rochas, Jerry Altenstad en Paulo Nunes – b-boys van het eerste uur – voegen zich begin jaren negentig bij hiphopcrew D-Control.
In 1995 heeft Paulo weer een paar b-boys opgetrommeld en regelt Hakan Aslan ‘Heavy Skills’ dat er in buurtcentrum Wi Masanga getraind kan worden. Lloyd Marengo komt op de proppen met een videoband met internationale breakers en als de Rotterdamse breakers zien dat het niveau in de rest van Europa is gegroeid wordt er weer volop getraind.
Jaren ’90 Wederopstanding
Breakin’ Rotterdam Begin jaren negentig is breakdance in Rotterdam, net
Hakan Aslan 'Heavy Skills'
Hakan begon met breaken in 1982 en leerde zijn eerste moves van de jongens van zijn crew Street Force. Later kwam hij bij de crew Freezone. Hij leerde niet snel maar zette door en kwam bekend te staan om zijn headspins. Hij is nog steeds af en toe in de trainingszaal te vinden, met zijn enthousiaste aanmoedigingen voor de nieuwe generatie: “DOORGAAN!! NIET STOPPEN HOU VOL!”
HipHop is alles wat mij vandaag de dag heeft gemaakt wie ik ben.
Twilight
Tyrone van der Meer 'Mr Tee'
Als Tyrone in 1997 een videoband ziet van Battle of the Year in Duitsland, besluit hij om een busreis te organiseren naar het event. Het wordt een legendarische busreis vol Rotterdamse HipHop heads en het begin van een carrière als organisator. In 1998 werd hij door Nighttown benaderd om samen met een klein creatief team een nieuw festival te starten gericht op breaking; International Breakdance Event Rotterdam, nu bekend als ‘The Notorious IBE’.
The Notorious IBE 2005 bracht zoveel teweeg in de internationale community; We worden er vandaag de dag nog aan herinnerd.
Aruna Vermeulen ‘Aruna’
Aruna begint in 1997 met breaken na het zien van een optreden van de All Star Breakers. Ze danst in de crews RET (een all-bgirl crew), Freezone en later Optima Forma, waarmee ze optreedt bij de Olympische spelen in Athene. Momenteel is ze member van de internationale all-female crew Heart Breakerz. In 2002 richt ze samen met Bennie Semil en Lloyd Marengo het HipHopHuis op, waar ze tot op heden directeur is.
Om in de woorden van Jeremy van Breakfree te spreken: what the scene needs is more leaders, not just more winners.
Jaren '00
Hoogtijdagen
De jaren na de eeuwwisseling gelden voor velen als het gouden tijdperk van breakdance in Nederland. Dankzij de opkomst van het internet groeit de dansstijl sneller dan ooit tevoren: breaking bereikt nieuwe en grotere doelgroepen, en beginners krijgen makkelijker video’s voorhanden om de danspassen mee te leren. Het ene na het andere hoogtepunt volgt.
Jaren ’00 Hoogtijdagen
Breakin’ Rotterdam De jaren na de eeuwwisseling gelden voor velen
Trailer van Maikel Walker bij het HipHopHuis op de eerste locatie in Coolhaven.
Mario Walden ‘BEE’
In de jaren 80 komt Mario in aanraking met breaking door en met zijn neven. Halverwege de jaren ’90 gaat hij serieus trainen en wordt een van de members van 010-Bboys. Na zijn eigen danscarrière geeft Mario lessen en coacht hij aan de volgende generatie. Ook is hij actief in het organiseren van hiphop- evenementen waaronder The Notorious IBE en de Dutch Bboy Championshops. Andere kennen hem als Mario BEE de MC die zowel nationaal als internationaal breakbattles host.
Seven 2 Smoke
In 2002 bedenken de crews 010 B-Boys en Got Skills een nieuw battleconcept: Seven 2 Smoke. Daarbij staat één danser op de zogenaamde winning spot en wordt deze in een-op-een battles uitgedaagd door zeven andere dansers. Een jury beslist wie wint en daarmee de winning spot mag overnemen. De uiteindelijke winnaar is de danser die zeven tegenstanders achter elkaar verslaat óf degene die na twintig minuten de meeste overwinningen binnensleept.
Handel vanuit de HipHop / b-boy cultuur gedachten met de kernwaarden peace, love, unity and having fun.
Randy Telg ‘Blade’
Randy is een geboren danser maar kwam pas met bubbling muziek echt in de battle-scene terecht. Dat deed hij tot zijn achttiende en toen kwam hij in 1998 breakdance tegen. Daar is hij toen 100% voor gegaan. Randy heeft gedanst met de crews Style Fx, Got Skillz en Groove Kings. Highlight van zijn carrière is het winnen van het Nederlands Kampioenschap met Got Skillz.
Wat ik graag meegeef aan de volgende generatie: Blijf uniek, blijf groeien, geniet van de dans en ervaringen omheen en wees loyaal naar jezelf en anderen!
Schouwburgplein
Met de komst van een Koreaans All Star Team krijgt IBE een internationale topstatus, mede doordat de legendarische battle tussen Zuid-Korea en de VS de hele wereld overgaat.
Karim El Maslouhi ‘Karim’
In de golden era van break in Rotterdam komt Karim er in 2003 mee in aanraking en pakt de dans met zijn capoeira achtergrond snel op. Karim is veel te vinden in het HipHopHuis en op andere spots in Rotterdam. Hij komt in de crews Killah Tactics, Optima Forma en later in Groove Kings met wie hij naar Battle of the Year gaat.
Break in Rotterdam is voor mij trainen op Schouwburgplein en de jams in Nighttown. En de rauwheid van de crews Killah Tactics, Freezone, Got Skillz & Starforce.
De crew Groove Kings komt in de finale van het programma Holland Got Talent.
Jaren '10
Een gevestigde dansstijl
Na 2010 geldt breakdance als een gevestigde dansvorm: het wordt aangeboden op de meeste dansscholen en komt regelmatig op tv. Steeds meer individuele dansers kunnen een carrière maken van hun passie, of worden bekende en veelgevraagde deelnemers op internationale competities.
In Rotterdam is het momenteel rustig. Andere dansstijlen, zoals hiphop, house en afro, winnen aan populariteit. Het aantal breakingcrews daalt. Naast het HipHopHuis – dat inmiddels naar het centrum van de stad verhuisd is – zijn er amper nog openbare trainingsplekken.
Jaren ’10 Een gevestigde dansstijl
Breakin’ Rotterdam Na 2010 geldt breakdance als een gevestigde dansvorm:
Miraldo Walden ‘DJ Cutnice’
In 1985 ontmoet Miraldo de rapper E-Life en raakt betrokken in de HipHop scene als DJ. Hij begint in clubs en op HipHop events te draaien en een naam te maken. In 1998 wordt hij de DJ voor de 010-Bboys, waarna hij ook battles gaat draaien. Vanaf 2000 reist hij de wereld over om op jams te draaien. Naast jams is hij nog steeds een populaire DJ in de Rotterdamse clubs en op festivals.
Mijn mooiste herinneringen zijn mijn eerste trip naar Zuid Afrika (Johannesburg), dat ik werd toegezongen op mijn verjaardag door 10.000 man op Battle Of The Year in 2005 en draaien met DJ Kool Herc in Nighttown.
Nathaniel Kasanmonadi ‘Natha’
Tommy (Tombox) is de reden dat Natha in 2002 op jonge leeftijd met breaken begon. Hij is geïnspireerd door Mike, Richene, Pravesh, Littleking, Rabbani, Carlos, Paulo, Edson, NoahG, Alain, Wilfred, Reggy, Kevin, Peter, Adilson en vele anderen Rotterdammers die allen wat geschiedenis en hun interpretaties hebben achtergelaten. Nathan heeft, zoals hij zelf zegt “Rotterdam in zijn DNA”.
De nalatenschap van de oudere generatie is zeker een meerwaarde en is nog steeds van invloed. Wij zijn nu de volgende Rotterdammers die deze legacy doorgeven aan de nieuwe generatie.
De voorstelling Father Father (met o.a. Xisco Riboch en Menno van Gorp) door Lloyd Marengo.
Bo van Hoorn ‘Bo’
In 2004 begint Bo in het HipHopHuis met breaklessen bij o.a. Aruna Vermeulen, Maikel Walker, Bennie Semil en Rabbani. Ze maakt nog net de laatste IBE in Rotterdam in 2005 mee. De levendige scene in die jaren maken veel indruk en inspireren Bo om hard te gaan trainen. Met coach Mario Bee traint Bo verder, maakt zowel nationaal als internationaal een naam voor zichzelf en is in 2014 de eerste Bgirl in de Red Bull BC One Holland Cypher.
Rotterdam in de jaren 2000 was een rijke voedingsbodem voor een jonge breaker met een levendige scene, verschillende open trainingspots en veel jams.
De cypherjam ‘Return of the Bboy’ had een aantal edities in Rotterdam.
Voorlopig blijft de toekomst van breaking er rooskleurig uitzien: in 2024 is de dansstijl voor het eerst onderdeel van Olympische Spelen in Parijs. Dit debuut zou breaking wel eens nieuw leven kunnen inblazen, zowel in Rotterdam als ver daarbuiten.
Aanvullingen?
We ontvangen graag input en aanvullingen voor de timeline. Je kunt hieronder in de comments iets achter laten of mailen naar breakin@digitup.nl
Einde van de Tour
Blijf op de hoogte!
Ontvang onze nieuwsbrief met updates in je mailbox.
Misschien vind je dit ook interessant:
Angisa de na teri
Angisa de na teri, een reflectie op Afro-Surinaamse herinneringsdoeken De
Sociale Stedelingen
Sociale stedelingen – Wim Wiegmann Speciaal voor Rotterdammers die zich
HOOR HAAR online expo
Speciaal voor Feminist Assembly Month presenteerden Het Nieuwe Instituut en